Viêm đại tràng và táo bón lâu ngày sẽ gây ra bệnh trĩ. Bên cạnh đó, những người làm việc nhiều tư thế đứng hay ngồi, ăn nhiều chất kích thích, ít chất xơ…cũng có nguy cơ cao mắc bệnh trĩ.
Bệnh trĩ là sự phồng lớn của một hay nhiều tĩnh mạch trên hoặc dưới. Hay thâm chí là cả 2 (gây trĩ nội, trĩ ngoài hoặc trĩ hỗn hợp). Những triệu chứng thường gặp nhất là đại tiện ra máu, thường là máu đỏ tươi, xuất hiện ngay sau khi đi đại tiện. Rất hiếm khi trĩ gây xuất huyết ồ ạt, tuy nhiên lâu ngày nó có thể dẫn đến thiếu máu mãn tính và nặng. Sau một thời gian, trĩ lớn dần và bị sa. Lúc đó, hiện tượng sa búi trĩ sẽ xảy ra lúc đi đại tiện nhưng về sau diễn ra liên tục. Bệnh nhân rất đau rát, đặc biệt là khi ngồi, di chuyển khó khăn. Vùng hậu môn và quanh hậu môn bị sưng phù nhiều, tách rộng ra 2 bên sẽ thấy niêm mạc trĩ nội thuyên tắc nằm ở giữa. Còn 2 màu niêm mạc trong và ngoài rất khác nhau.
Hiện tượng trĩ nội thuyên tắc có thể tự khỏi. Sau vài ngày, bệnh nhân sẽ bớt đau hơn, bớt sưng, trĩ trở vào trong hậu môn. Sau cơn thuyên tắc, trĩ có thể bị xơ hóa, nhỏ lại và bớt chảy máu. Một số trường hợp bị lở loét búi trĩ hoặc hoại tử từng vùng. Có nhiều trường hợp hoại tử tạo ra áp xe vùng hậu môn và vùng chậu.
Khi có những biểu hiện kể trên, bệnh nhân nên đi khám nhằm loại trừ ụng thư đại tràng hay ung thư trực tràng tiềm ẩn. Nếu được xác định là trĩ, bạn nên dùng khẩu phần ăn có nhiều chất sợi, chuối, lê, táo và các loại củ như khai lang, khoai từ, bí đỏ…Đồng thời, uống nhiều nước, tránh rặn mạnh khi đi đại tiện hoặc khuân vác nặng.
Bên cạnh đó, người bệnh nên giữ vùng hậu môn cho sạch: rửa bằng nước, không dùng giấy lau khi đi đại tiện, càng không nên rửa bằng xà phòng vì dễ gây kích ứng, ngứa nhiều hơn. Ngâm hậu môn với nước ấm 1 vài lần mỗi ngày, mỗi lần 15 phút. Nếu búi trĩ sa ra ngoài bạn nên đẩy nó nhẹ nhàng vào hậu môn để tránh tình trạng thuyên tắc.
Đối với tình trạng đau phù và viêm trong những cơn trĩ cấp, người bệnh có thể xử lí bằng cách bôi thuốc mỡ hoặc thuốc đạn có hydrocortisone. Tuy vậy, bạn không nên dùng quá 2 tuần lễ bởi hydrocortisone có thể gây teo niêm mạc hậu môn, dùng lâu dài có thể gây các biến chứng trên tuyến thượng thận và hệ xương khớp. Những trường hợp bị trĩ mãn tính có thể sử dụng thuốc Đông y như bài thuốc bào chế từ rau diếp cá, đương quy , hoa hòe (rutin) và tinh chất nghệ (curcumin)…vừa giúp thông khí huyết, thanh nhiệt, giải độc, tiêu viêm, vừa trị táo bón, tăng sức bền thành mạch, co búi trĩ…
Một vài phương pháp điều trị trĩ khác như nong hậu môn, thắt búi trĩ bằng dây thun, chích xơ hóa búi trĩ hoặc đốt điện hay chích nước nóng…Có thể phẫu thuật cắt trĩ (áp dụng trĩ độ 3 và 4). Trong trường hợp trĩ ngoại tuyến tắc nên mổ ngay lấy cục máu đông. Bệnh nhân sẽ hết đau rất nhanh và phòng được những triệu chứng do thuyên tắc gây nên.
Để phòng ngừa bệnh trĩ, bạn cần uống nhiều nước, ít nhất 8 đến 10 ly/ngày để giúp phân mềm và dễ đại tiện. Đồng thời, ăn nhiều rau cải, trái cây, vận động để tránh áp lực tĩnh mạch, đặc biệt là sau khi ngồi hoặc đứng lâu. Vận động cũng giúp tránh táo bón và giảm trọng lượng nếu bệnh nhân béo phì. Nếu phải ngồi lâu, bệnh nhân tuyệt đối không được lót gối mềm dưới mông bởi sẽ làm tăng hiện tượng chèn ép các tĩnh mạch.
